PROF. DR HAB. WOJCIECH FAŁKOWSKI
Ur. 1952. Magisterium na UW w 1976 r. Doktorat i habilitacja tamże w 1986 i 2000 r. Profesor tytularny od 2013 r. Zatrudniony w latach 1976–1977 jako asystent stażysta, usunięty z pracy na UW ze względów politycznych za współpracę z KSS KOR. W latach 1977–1981 szef wydawnictw podziemnych Głos i Krąg. Przywrócony do pracy w IH UW w 1980 r. na stanowisko asystenta (1980–1986), następnie adiunkt w latach 1986–1993. W okresie 1993–2000 na urlopie. W latach 1993–2001 pełnił funkcję sekretarza generalnego Polskiego Komitetu ds. UNESCO. Od 2002 r. profesor UW. Od 1994 r. redaktor naczelny rocznika „Quaestiones Medii Aevi Novae”. W okresie 2000–2002 przewodniczący Komitetu Organizacyjnego I Kongresu Mediewistów Polskich, a w latach 2001–2012 przewodniczący Stałego Komitetu Mediewistów Polskich. Członek rady naukowej światowego programu UNESCO grupującego najlepsze kolekcje archiwalne i biblioteczne „Memory of the World” (1997–2001), następnie (2001–2005) przewodniczący Komitetu Nominacji tego programu. W latach 2004–2005 przewodniczący zespołu przy prezydencie m.st. Warszawy Lecha Kaczyńskiego ds. oszacowania strat Warszawy i jej mieszkańców w okresie okupacji niemieckiej 1939–1945. W latach 2008–2012 wykładał na Uniwersytecie Paryskim (Sorbona) jako profesor gościnny. W latach 2015–2017 wiceminister obrony narodowej, od 20 listopada 2017 r. dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum.
tel.: 22 35 55 150
e-mail: wfalkowski@zamek-krolewski.pl
ORCID: 0000-0001-8800-2868
Zainteresowania badawcze: Karolingowie; Jagiellonowie; Rzeczpospolita Obojga Narodów; Quattrocento; rytuały władzy.
Najważniejsze publikacje:
KSIĄŻKI
- Elita władzy w Polsce za panowania Kazimierza Jagiellończyka, Warszawa 1992
- Potestas regia. Władza i polityka w królestwie zachodniofrankijskim na przełomie IX i X wieku, Warszawa 1999
- Wielki król. Ideologiczne podstawy władzy Karola Wielkiego, Warszawa 2011
- Pierwsze stulecie Jagiellonów, Kraków 2017
ARTYKUŁY POLSKOJĘZYCZNE
- Gest i polityka. Król Władysław Jagiełło w ostrym konflikcie z biskupem Zbigniewem Oleśnickim, w: Piśmienność pragmatyczna – edytorstwo źródeł historycznych – archiwistyka, red. R. Czaja i K. Kopiński, Toruń 2015, s. 233–247
- Pokora i wyrachowanie. Król Władysław Jagiełło przeprasza biskupa Piotra Wysza, w: Scientia nihil est quam veritatis imago, red. A. Sochacka, P. Jusiak, Lublin 2014, s. 859–869
- Monarchia w poszukiwaniu nowego status quo. Sytuacja polityczna w Koronie przed unią horodelską, 1399-1413, w: Zeszyty Naukowe UJ, 2014, nr 2, „Prace Historyczne”, t. 141, s. 195–220
- Gra w rytuały. Działania papieża Eugeniusza III, w: „Kwartalnik Historyczny”, t. 120/2 (2013), s. 275 –301
- List Brunona z Kwerfurtu do króla Henryka II, w: Brunon z Kwerfurtu. Dzieło, osoba, epoka, red. M. Dygo, W. Fałkowski, Pułtusk 2010, s. 179–207
- Adventus regis. Powrót Władysława Jagiełły do Krakowa po zwycięstwie grunwaldzkim, w: „Roczniki Historyczne”, t. 76 (2010), s. 77–102
- Pokora i upokorzenie króla – rytuały i emocje, w: „Przegląd Historyczny”, t. 100/4 (2009), s. 661–689
- Eremityzm u początków chrześcijaństwa w Polsce, w: „Studia Claromontana”, t. 27 (2009), s. 29–44
- Dwa pogrzeby Kazimierza Wielkiego – znaczenie rytuału, w: „Kwartalnik Historyczny”, t. 116/1 (2009), s. 55–74
- Majestat zmarłego króla – pogrzeb Zygmunta Augusta, w: Polska i Europa w dobie nowożytnej, Warszawa 2009, s. 37–46
- Potwierdzenie praw przez Kazimierza Jagiellończyka w 1453 r., w: Miasta, ludzie, instytucje, znaki, red. Z. Piech, Kraków 2008, s. 59–76.
- Sejmy bez króla, 1440 – 1446, w: Historia vero testis temporum, red. J. Smołucha, A. Waśko, T. Grafek, P. F. Nowakowski, Kraków 2008, s. 235–255
- Karolińskie zwierciadło władcy – powstanie gatunku, w: Europa barbarica, Europa christiana, red. R. Michałowski, Warszawa 2008, s. 59–74
- Frankijskie rytuały w normańskim świecie. Przenikanie wzorów i fenomen akulturacji, w: „Roczniki Historyczne”, t. 74 (2008), s. 7–30.
- Afryka – ziemia nadziei i tajemnic na obrzeżach karolińskiego świata, w: Polska, Europa, Afryka, red. M. Dygo, P. Wieczorkiewicz, Pułtusk 2007, s. 215–226
- Meandry pamięci. Przypadek Rudolfa Glabera, w: Mundus hominis – cywilizacja, kultura, natura, red. S. Rosik, P. Wiszewski, Wrocław 2006, s. 51–62
- Król i biskup. Spór o rację stanu Królestwa Polskiego w latach 1424–1426, w: Zbigniew Oleśnicki. Książę Kościoła i mąż stanu, red. F. Kiryk, Z. Noga, Sandomierz 2006, s. 123–142
- Polsko-litewskie negocjacje w 1446 roku, w: Ecclesia, cultura, potestas, red. P. Kras, Lublin 2007, s. 465 – 476
- Postrzeganie królewskiego pałacu w królestwie zachodniofrankijskim w IX i X wieku, w: „Biuletyn Polskiej Misji Historycznej”, t. 5 (2009), s. 17–43
- Niezwykły rytuał spotkań władców na wyspie, w: „Przegląd Historyczny”, t. 97/2 (2006), s. 1–16
- Dwuznaczność przekazu rytualnego. Średniowieczne formy komunikowania społecznego, w: „Kwartalnik Historyczny”, t. 113/2 (2006), s. 5–25
- Możnowładztwo polskie wobec króla. Zabiegi i działania polityczne wokół monarchy w XV stuleciu, w: Kolory i struktury średniowiecza, Warszawa 2004, s. 9–26
- Rex et sacerdos. Debata o władzy królewskiej i biskupiej na synodzie w Fismes w 881 roku, w: „Kwartalnik Historyczny”, t. 108/1 (2001), s. 3–23
ARTYKUŁY OBCOJĘZYCZNE
- Regimen Politicum et Regale: the Principle of Government in 15th Century Poland, „Quaestiones Medii Aevi Novae”, 1 (1996), pp. 115–126
- The Ambitions of the Normans and the Monarchy of the Last Carolingians: the Creation of Reality in the „Chronicle” by Dudo of Saint-Quentin, „Quaestiones Medii Aevi Novae”, 9 (2004), pp. 117–152
- Le second couronnement du rois Eudes. L’ordo de Reims, in: Auctoritas. Mélanges offerts au professeur Olivier Guillot, Paris 2006, pp. 281–290.
- Remembrance of History. Remembrance of Presence. Reminiscence of a Town, in: Destroyed, but not Lost. Reconstructing Preserving Memory, Warsaw 2006, pp. 238–245
- The Power of the King, the Power of the Bishop: the Council of Fismes in 881 in the Face of a Crisis within the Carolingian Monarchy, „Acta Poloniae Historica”, 94 (2006), pp. 5–33
- Centres and Structure of Power in Late Medieval Poland, in: Places of Power. Orte der Herrschaft. Lieux du Pouvoir, Göttingen 2007, pp. 263–275
- Das ungewöhnliche Ritual der Herrscherbegegnungen auf Inseln, in: Das Ursprüngliche und das Neue: zur Dynamik ritueller Prozesse in Geschichte und Gegenwart, ed. Burckhard Dücker, Gerald Schwedler Münster, 2008, pp. 89–111
- Double Meaning in Ritual Communication, „Frühmittelalterliche Studien”, 42 (2008), pp. 169–187.
- The Carolingian Speculum Principis – the Birth of a Genre, „Acta Poloniae Historica”, 98 (2008), pp. 5–27
- Wahrnehmung des königlichen palatium im westfränkischen Reich im 9. und 10. Jahrhundert, „Bulletin der Polnischen Historischen Mission”, 5 (2009), pp. 181–213
- Le monde carolingien: bilan, perspectives, champs de recherches, ed. Wojciech Falkowski, Yves Sassier, Culture et Société Médiévales 18, Turnhout 2009
- The Letter of Bruno of Querfurt to King Henry, „Frühmittelalterliche Studien”, 43 (2009), pp. 417–438
- Humility and Humiliation of the King – Rituals and Emotions, in: Ritual Dynamics and the Science of Rituals, Wiesbaden 2010, pp. 163–196.
- Monarchie en crise permanente. Les Carolingiens apres la mort de Charles le Chauve, in: Le monde carolingien. Bilan, perspectives, champs de recherches, Turnhout 2010, pp. 333–356
- Rituale und politische Entscheidungsfindung. Einleitende Bemerkungen, in: Ritualisierung politischer Willensbildung. Polen und Deutschland im hohen und späten Mittelalter, Wiesbaden 2010, pp. 3–5
- Old tribal customs and Frankish rituals in the chronicle of Dudo of Saint Quentin, „Quaestiones Medii Aevi Novae”, 16 (2011), pp. 33–60.
- Intellectuels de l’Est exilés en France, ed. Wojciech Fałkowski, Antoine Marès, Paris 2011
- Le roi et les nobles. Le recours à la crise comme pratique politique en Pologne à la fin du moyen âge, in: Dieu, le prince et le peuple au Moyen Age (Ve-XVe siecles), Paris 2012, pp. 211–229
- L’enjeu des funérailles royales dans la monarchie élective polonaise, XIVe – XVIe siècles, in: Les funérailles princières en Europe XVIe – XVIIIe siècle, vol. 1, Versailles 2012, pp. 167–191